Monday, October 2, 2023

माझे कॉटन प्रेम

मी आतापर्यंत minimalism वर बरेच लेख लिहिले वाचले आहेत. प्रत्येकाचे  minimalism वेगळे असू शकते. पण तरीही  त्या सर्वांतून एकाच समान धागा धावत असतो. तो म्हणजे कमी असल्या तरीदेखील मौल्यवान, अर्थपूर्ण  किंवा अतिशय महत्वपूर्ण अशा गोष्टींचा समावेश करणे. गम्मत म्हणजे हेच तत्त्व  मला जेंव्हा मला माझ्या वॉर्डरोब ला लावायची वेळ येते तेंव्हा मात्र मी maximalist होते. त्यातही अगदी खास नमूद करण्यासारखे म्हणजे माझे कॉटन प्रेम. किंवा माझे सुती  प्रेम.

कॉटन शी माझे एक वेगळेच नाते निर्माण झाले आहे.  पूर्वी मी एवढी कपड्यांची दर्दी नव्हते. बारकावे माहित नव्हते. जे दिसते ते चांगले. किंवा ज्याची फॅशन, स्टाईल चांगले ते छान, असे एक समीकरण होते. अर्थात सगळेच कपडे चांगलेच असायचे. पण तरी त्यात देखील मी कधी फील घ्यायला शिकले नव्हते. कोणत्याही प्रकारचे कापड मला ओके च वाटायचे. एक ढोबळमानाने माहिती होती की नायलॉन, टेरिकॉट, कॉटन, खादी, सिल्क आणि जीन्स वगैरे. खूप वर्षे अशीच गेली.

मग हळूहळू स्वतःचा असा स्टाईल कोशंट बनत गेला मग एखाद्या ड्रेस चे मेकिंग लेबल बघून त्यात मग किती शतांश प्रमाणात कॉटन आहे आणि त्यातला किती प्रमाणात  "टेरी" आहे हे बघायला शिकले. मग एखादे मटेरियल खरखरीत लागले हातांना तर त्याचवेळी त्यातला कॉटन भाग कमी असायचा, मिसिंग असायचा किंवा मग एखादे अनोळखी भलतेच मटेरियल असायचे (जे मला आवडायचे नाही). किंवा कधीकधी कॉटन असले तरीदेखील ते जाडे कॉटन असायचे आणि काही कॉटन एकदम मऊ सुतशार आणि तलम असायचे आणि सगळ्यात महत्वाचे म्हणजे पातळ असायचे, पण पारदर्शक नाही ;)

मग हळूहळू माझ्या स्वतःच्याच online आर्टशॉप च्या निम्मिताने 'ट्राइब्स ऑफ इंडिया' सारख्या भन्नाट दुकानांची ओळख झाली मग तिथे समजले कि भारतातील असंख्य लघु उद्योगांना , ज्यात क्लोथ मेकिंग च्याही असंख्य उद्योजक उद्योजिका आहेत आणि हे सर्वच जण आपले 'बेस्ट' इथे पाठवतात आणि विकायला ठेवतात. तिथेही कपड्यांचे निरनिराळे सुंदर पैलू माझ्या लक्षात आले. हेही समजले कि आज असंख्य westerners राजस्थान लखनौ सारख्या ठिकाणी आपला तळ ठोकून आहेत आणि ते हेच कपड्यांमधील वैविध्य ऑनलाईन माध्यमातून जगामसोर ठेवतात, त्यांच्या किमती घाऊक INR दरातून USD मध्ये कन्व्हर्ट करून. अर्थात त्यात कॉटन हे नेहेमीच अग्रगण्य असते आणि गम्मत म्हणजे महागही असते.  अश्या कॉटन चा रंग टिकाऊ असतो व तो कित्येक वर्षानंतरदेखील तसाच टवटवीत असतो. किती धुतला धोपटला तरीही त्याचा मऊपणा नेहेमीच एक मायेची ऊब देऊन जातो.

ह्यातही आता मॅन मेड (अथवा ह्यूमन मेड :)) to मशीन मेड असेही प्रकार आलेच आहेत. रेयॉन, कॉटन लायक्रा  ही सुद्धा त्यातली अशीच अग्रगण्य आणि सुंदर फील असेलेली  मटेरियलस. ती ही प्राईस रॅक वर जास्तच असतात .

ही सगळी अफाट रेंज बघितली तर अजूनही काही असेल जे मी मिस केले असेल . अर्थात कॉटन सिमिलर सोडून बाकी सब झुठ असेही मी म्हणत नाहीये. कधीकधी आपल्याला फक्त फॅशन आवडते, कधी लेटेस्ट स्टाईल्स आणि किंमत कमी असली तरी त्यांची फन-व्हॅल्यू नक्कीच जास्त असते.

तरीदेखील, कॉटन ते कॉटन असे म्हणत माझा कॉटन प्रवास लिहावासा वाटला. मग तो प्रवास अंतर्वस्तांसाठी असो अथवा बाह्यवस्त्रांसाठी असो. ;)

Your thoughts ? What are your favorite cloth materials?